Η καθιέρωση της 9ης Μαΐου ως κοινής ημέρας διεξαγωγής των ευρωπαϊκών εκλογών, η δημιουργία μιας πρόσθετης εκλογικής περιφέρειας σε επίπεδο ΕΕ και υπερεθνικά ψηφοδέλτια με επικεφαλής τον προτιμώμενο υποψήφιο για το αξίωμα του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι μεταξύ των προνοιών της πρότασης που συζήτησαν τη Δευτέρα οι Ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο, με άλλους να κάνουν λόγο για «ιστορική στιγμή» και άλλους να εκφράζουν ανησυχία, ιδιαίτερα σε σχέση με την εκπροσώπηση των μικρότερων κρατών μελών.
Η πρόταση στοχεύει στη θέσπιση περισσότερων κοινών κανόνων σχετικά με τις Ευρωεκλογές και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής τους διάστασης, στη βάση της έκθεσης του εισηγητή Domènec Ruiz Devesa από την Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει τη σημασία μετατροπής των ευρωπαϊκών εκλογών σε μια «ενιαία ευρωπαϊκή εκλογή […] αντί για 27 ξεχωριστές εθνικές εκλογές, όπως ισχύει σήμερα».
Σύμφωνα με την πρόταση, προβλέπεται η καθιέρωση μιας εκλογικής περιφέρειας σε επίπεδο ΕΕ για την εκλογή 28 Ευρωβουλευτών εκτός των Ευρωβουλευτών που εκλέγονται σε εθνικές ή τοπικές περιφέρειες.
Επίσης, τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα ή οι συνασπισμοί εθνικών κομμάτων θα μπορούν να προτείνουν υπερεθνικά ψηφοδέλτια των οποίων επικεφαλής θα είναι ο προτιμώμενος υποψήφιος για το αξίωμα του Προέδρου της Επιτροπής. Η συμπερίληψη υποψηφίων από μικρά, μεσαία και μεγάλα κράτη στοχεύει επίσης να διασφαλίσει γεωγραφική ισορροπία.
Η πρόταση τονίζει ότι όλοι οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν για τον προτιμώμενο υποψήφιο για το αξίωμα του Προέδρου της Επιτροπής.
Παρόμοια πρόταση για την καθιέρωση υπερεθνικών ψηφοδελτίων υποβλήθηκε πριν τις Ευρωεκλογές του 2019, χωρίς ωστόσο να λάβει την υποστήριξη των αρχηγών των κρατών μελών και κυβερνήσεων της ΕΕ.
Στην παρούσα πρόταση οι Ευρωβουλευτές προτείνουν να οριστεί η Ημέρα της Ευρώπης, στις 9 Μαΐου, ως κοινή ημέρα των ευρωπαϊκών εκλογών. Σήμερα, οι εκλογές διεξάγονται από την Πέμπτη έως την Κυριακή, σύμφωνα με τις εθνικές παραδόσεις κάθε χώρας.
Η πρόταση στοχεύει επίσης στον εναρμονισμό του ορίου ηλικίας για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι, προκειμένου να διασφαλιστεί η ισότητα. Οι Ευρωβουλευτές τονίζουν ότι το κατώτατο όριο ηλικίας θα πρέπει να οριστεί στα 16 έτη και ότι η ελάχιστη ηλικία του εκλέγεσθαι θα πρέπει να οριστεί στα 18 έτη.
Για καινοτόμο, φιλόδοξο και ισορροπημένο σχέδιο έκανε λόγο ο εισηγητής της έκθεσης Domènec Ruiz Devesa. Η πρόταση αυτή είναι μια λύση για ενίσχυση της λίστας για εκλογή Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέσα από μια ενιαία εκλογική περιφέρεια, είπε.
Πέρα από την εκλογή των Ευρωβουλευτών, οι πολίτες θα μπορούν να υποστηρίξουν και το ευρωπαϊκό κόμμα, το κοινό ευρωπαϊκό πρόγραμμα και τον υποψήφιο της αρεσκείας τους που θα ηγηθεί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συμπλήρωσε.
Αν δεν θέλουμε το 2024 να αγνοηθεί για άλλη μια φορά το σύστημα των επικεφαλής υποψηφίων θα πρέπει να υιοθετηθεί αυτή η ρύθμιση, ανέφερε ο Ruiz Devesa. Απέρριψε τέλος τις αιτιάσεις ότι οι μικρές χώρες παραγνωρίζονται, ενώ κάλεσε τους Ευρωβουλευτές να κινηθούν όλοι μαζί υπέρ μιας ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Η Επίτροπος Ευρωπαϊκών Αξιών και Διαφάνειας, Βέρα Γιούροβα είπε ότι η Κομισόν αναγνωρίζει πλήρως τη σημασία του ρόλου του ΕΚ για τη μεταρρύθμιση αυτής της πράξης και είναι έτοιμη να παράσχει νομική τεχνογνωσία για να διευκολύνει τις διοργανικές σχέσεις της.
Αναφέρθηκε σε βελτιώσεις στο θέμα του κορυφαίοι υποψηφίου για την ηγεσία της Κομισιόν και των διεθνικών καταλόγων και είπε ότι θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις για την πρόταση αυτή.
Υπάρχει ευρύ φάσμα απόψεων και πολλά επιχειρήματα υπέρ και κατά, είπε ενώ ζήτησε να γίνουν σεβαστές οι συστάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, μεταξύ αυτών και μιας που προτείνει αλλαγές στον εκλογικό νόμο.
Εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ο Sven Simon μίλησε για «ιστορικό σχέδιο», καθώς, όπως είπε, για 45 χρόνια δεν πέτυχε καμία μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου αν και η ΕΕ έχει αλλάξει.
Η ιδέα για εκλογική περιφέρεια θα επέτρεπε στους πολίτες να εκφράζουν την άποψή τους μέσω μιας δεύτερης εκλογικής περιφέρειας, συνέχισε, σημειώνοντας πως πρόκειται για μια ιστορική ευκαιρία, την οποία πρέπει να αδράξουμε.
Λαμβάνοντας τον λόγο εκ μέρους της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών η Gabriele Bischoff είπε ότι «έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία να γράψουμε ευρωπαϊκή ιστορία και να προχωρήσουμε πιο πέρα το ευρωπαϊκό εγχείρημα».
Απήθυνε έκκληση στους συναδέλφους της να δώσουν στους Ευρωπαίους πολίτες μια δεύτερη ψήφο, ώστε να αποφασίζουν ποιος κορυφαίος ή κορυφαία υποψήφια θα αναλαμβάνει το αξίωμα του Προέδρου της Κομισιόν μέσω του οποίου, όπως είπε, διαμορφώνεται καθοριστικά η ευρωπαϊκή πολιτική.
Είπε ακόμη ότι στην πρόταση του εισηγητή περιλαμβάνεται ένα πρότυπο, βάσει του οποίου «οι μικροί δεν θα φοβούνται ότι θα παρακαμφθούν».
Ο Guy Verhofstadt εκ μέρους της Ομάδας Renew Europe μίλησε για «τεράστιο και πλήρες νομοθέτημα που συμπεριλαμβάνει όλο το εκλογικό σύστημα» από την διαδικασία για τον επικεφαλής υποψήφιο, την ημέρα των ευρωεκλογών και τις εκλογικές περιφέρειες. Αυτό το νομοθέτημα είναι ένα ιστορικό θέμα για την Ευρώπη και το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, είπε.
Κάλεσε επίσης το σώμα να μην ακολουθήσει εκείνους που δεν επιθυμούν έναν ευρωπαϊκό δήμο και έναν ευρωπαϊκό λαό. Είπε ότι με τον τρόπο αυτό θα αποφύγουμε αυτό που έγινε το 2019, όταν το ΕΚ ήταν απόν από την εκλογή Προέδρου της Κομισιόν.
Εκ μέρους της ομάδας των Πρασίvωv ο Damian Boeselager είπε ότι τα ευρωπαϊκά κόμματα έρχονται πιο κοντά στους πολίτες, ώστε αυτοί με τη σειρά τους να είναι σε θέση να επιλέξουν το κόμμα και τον υποψήφιο που θέλουν να ψηφίσουν. Έκανε λόγο για βήμα προς μια Ευρωπαϊκή κοινοβουλευτική δημοκρατία και κάλεσε τους Ευρωβουλευτές να υπερψηφίσουν την πρόταση.
Αρνητικός στην πρόταση εμφανίστηκε ενώπιον της Ολομέλειας ο Gerolf Annemans από την Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας, λέγοντας ότι με αυτή η ΕΕ εισάγει το δικό της σύστημα εκλογών κα αντικαθιστά αυτό που μέχρι σήμερα κάνουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τον δικό τους πολιτισμό και την ταυτότητά τους.
Θέλαμε μεγαλύτερη φρόνηση και είναι ιστορικά κρίσιμη η στιγμή, είπε ενώ κατέληξε, σημειώνοντας πως η έκθεση «δεν είναι καθόλου καλή είδηση».
Στην δική του παρέμβαση εκ μέρους της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, ο Angel Dzhambazki δήλωσε ότι είναι κατά της έκθεσης, η οποία, όπως είπε «δείχνει ότι κάποιοι σε αυτή την αίθουσα ζουν σε έναν άλλο κόσμο από τον πραγματικό». Όπως είπε, η έκθεση αφαιρεί κυριαρχία από τα κράτη μέλη και οι πρόνοιες της αντιβαίνουν στις συνθήκες.
Η Leila Chaibi από την Ομάδα της Αριστεράς αναφέρθηκε στην ίση εκπροσώπηση των φύλων στους εκλογικούς καταλόγους. Είναι, όπως είπε, κρίμα που δεν είναι υποχρεωτική η εναλλασσόμενη υποψηφιότητα ανδρών γυναικών, καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βελτιώσει την εκπροσώπηση των γυναικών στο ΕΚ.
Η αναθεώρηση του ευρωπαϊκού εκλογικού νόμου απαιτεί ειδική διαδικασία λήψης αποφάσεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετοιμάζει την πρόταση και το Συμβούλιο μπορεί στη συνέχεια να την τροποποιήσει και πρέπει να υιοθετήσει το κείμενο. Η πρόταση θα τεθεί την Τρίτη σε ψηφοφορία.
Πηγή: ΚΥΠΕ